Ένα από τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τον άνθρωπο από το ζωικό βασίλειο, είναι η φαντασία. Η ικανότητα του φαντάζεσθαι βρίσκεται στα όρια της γνώσης του πραγματικού και της δημιουργίας του νέου. Είναι στην καρδιά δηλαδή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Έχοντας αυτό το χάρισμα ο άνθρωπος μπόρεσε και ξέκοψε από την “βαρετή” φυσική ζωή, δημιούργησε γλώσσα και τέχνη και κατ’επέκταση έναν ολόκληρο κόσμο που βγήκε από τη φαντασία του και πήρε σάρκα και οστά. Ο ανθρώπινος πολιτισμός είναι, από όλες τις απόψεις, ένα μείγμα εμπέδωσης των φυσικών νόμων συνδυασμένων με εκείνα που ο άνθρωπος φαντάστηκε για τον εαυτό του και το περιβάλλον του.
Καμιά φορά, όμως, ο δρόμος που χρειάζεται να διανυθεί μεταξύ του οράματος και της υλοποίησής του, είναι θεοσκότεινος και γεμάτος φυσικά εμπόδια. Στην μόνιμη πάλη του απέναντι στη φύση, ο άνθρωπος αναγκάστηκε να κάνει εκπτώσεις στη φαντασία του και να προσγειωθεί ανώμαλα σαν τον Ίκαρο. Βλέπουμε πάμπολλους πολίτες σε συνθήκες φτώχειας, με τις βασικές ανάγκες της στέγης, της σίτισης και της ένδυσης να υποκαλύπτονται και να προκαλούν θλίψη, εγείροντας το ερώτημα αν θα ήταν προτιμότερο να ζούσαν μόνοι στην άγρια φύση. Τελικά ο άνθρωπος εκπολιτίστηκε ή δημιούργησε μία ακόμη πιο άδικη “ζούγκλα” στην οποία θα παραμείνει αιωνίως εξόριστος από την παλιά Εδέμ;
Είναι αξιοπερίεργο το πώς αναπτύχθηκε η φαντασία και για ποιο λόγο, σε ένα σύμπαν με τόσο απόλυτους φυσικούς νόμους κατά τα άλλα. Δεν ήταν αρκετή η φυσική ζωή; Ποιο είναι το ζητούμενου αυτού του εξελιγκτικού μονοπατιού;
Πιθανόν έχετε ακούσει τη θεωρία πως ο άνθρωπος είναι ένα μέσο που χρησιμοποιεί το σύμπαν για να γνωρίσει τον εαυτό του. Κάτι τέτοιο φυσικά θα απαιτούσε την ανάπτυξη της φαντασίας και θα έδινε και μία απάντηση στο ερώτημα γιατί ο άνθρωπος αντιμάχεται τη φύση διαπράττωντας αυτή την συνεχόμενη ύβρη, μιας και σε κάθε στάδιο αυτής της επαναλαμβανόμενης τραγωδίας, ο άνθρωπος οδηγείται σε μία ακόμη κάθαρση.
Μιλώντας για την ανθρωπότητα συλλογικά, ασχέτως από την παραπάνω θεωρία, και έχοντας κατά νου πως ο άνθρωπος είναι ένα κατεξοχήν δραματικό ον, πώς αλλιώς μπορεί να περιγραφεί ο πολιτισμός αν όχι τραγικός;
Κάποτε, όμως, φανταστήκαμε τον παράδεισο και νομίζω αυτή είναι η αξία μας ως είδος.
Εγγραφείτε για περισσότερα…
Change is the only Constant
